Nolet1
De klassieker

Een ‘waterdicht’ plan voor Nolet

Vrachtwagens die dwars door het pittoreske centrum van Schiedam denderen… Het was Carel Nolet sr. van Nolet Distillery al jaren een doorn in het oog. Daarnaast bleek de huidige locatie van het familiebedrijf te klein voor haar groei-ambities. Deze uitdagingen brachten Nolet op het idee het bedrijf aan de overkant van het water uit te breiden. Eén probleem: een vaste verbinding over de haven bleek de gemeente Schiedam letterlijk een brug te ver. Van Hattum en Blankevoort vond in samenwerking met Van Mourik architecten en zusterbedrijf Boele & Van Eesteren de oplossing: een tunnel onder de Buitenhaven.

Nostalgie en vernieuwing gaan bij Nolet hand in hand. Het familiebedrijf bestaat al sinds 1691 en de jeneverreceptuur van toen vormt nog steeds de basis van het inmiddels wereldberoemde gedistilleerd als KETEL 1 Jenever, Ketel One Vodka en NOLET’S gin. De hoogste stellingmolen ter wereld die als blikvanger naast het pand staat oogt klassiek, maar is in werkelijkheid hypermodern en voorziet het complex van stroom. Het is typerend voor het ondernemende en innovatieve karakter van het Schiedamse bedrijf, weet ook Johan van Staalduinen: ‘Wacht maar tot je de tunnel ziet.’ De inmiddels gepensioneerde accountmanager van Van Hattum en Blankevoort was nauw betrokken bij het unieke project: ‘Het is de eerste en enige bedrijfstunnel die we ooit hebben gebouwd!’

Herinneringen aan de kade

Van Hattum  en Blankevoort raakte betrokken bij het project via zusterbedrijf Boele & Van Eesteren dat voor Nolet de uitbreiding en modernisering van de distilleerderij realiseerde. ‘Ze zochten een specialist’, vertelt Johan. Met een glimlach: ‘En dus kwamen ze bij ons uit!’ Starend over het water en de kade borrelen er allerlei herinneringen bij hem op. Bijvoorbeeld over alle kabels en leidingen in de grond. ‘Omdat we hier gingen graven, moesten we ter ondersteuning een tijdelijke hulpbrug neerleggen. Maar er zat zó weinig speling op die kabels, dat we dat niet voor elkaar kregen. Pas na een flink eind ontgraven, lukte het.’ De glinstering in zijn ogen verraadt het plezier waarmee Johan aan het project werkte. Hij herbeleeft het allemaal weer en komt met de ene na de andere anekdote. ‘Zie je die historische kade?’, wijst hij. ‘Die hebben we bewaard en in zijn geheel teruggeplaatst. Alleen de houten fundering hebben we meteen vervangen door beton.’

Nolet2

‘Koudwatervrees’

Persen, boren, afzinken of bouwen met de openbouwputmethode… Alle mogelijke bouwmethoden met bijbehorende kosten, beperkingen en risico’s werden eerst aan Carel Nolet sr. gepresenteerd. ‘Ik vond het mooi dat Carel alles wilde weten. Hij zat er bovenop’, schetst Johan. En dat was niet zomaar. Dat had onder andere te maken met het ‘spookbeeld’ van hem. Een doemscenario waar hij lastig vanaf te brengen was. ‘Ik had alleen maar ervaringen met tunnels die lekten’, bekent de eigenaar van het familiebedrijf. ‘Hoe ging Van Hattum en Blankevoort ervoor zorgen dat onze tunnel wél waterdicht werd? Johan heeft ons daarvan overtuigd. En hij heeft gelijk gekregen, want nu bijna vijftien jaar later is de tunnel nog steeds kurkdroog!’ Er werd uiteindelijk gekozen voor de openbouwputmethode. ‘Met persen en boren zou de tunnel veel langer en dieper worden. En bij afzinken zou de maat van de sluis bepalend zijn voor de maximale breedte van de tunnel’, doceert Johan. Nu is de tunnel ruim zeven meter breed en biedt hij nog alle ruimte voor een eventuele toekomstige uitbreiding van de bedrijfscapaciteit.

Warme gevoelens

Een grote uitdaging bij de bouw, was de eis van de gemeente dat de haven bereikbaar moest blijven voor de scheepvaart. Johan en zijn collega’s kozen er daarom voor de tunnel in twee delen te bouwen. ‘Het was passen en meten met geleidepalen en aanvaarpalen, maar het paste allemaal net!’ Er werd besloten de tunnel in bouwteamverband te bouwen. Met open vizier én met de portemonnee op tafel. ‘Iedereen bracht zijn of haar kennis, kunde en passie in. We waren heel open en eerlijk naar elkaar en naar de opdrachtgever. We hadden bijvoorbeeld vijf kantjes met mogelijke problemen en risico’s, maar hebben die met elkaar één voor één afgehandeld. Ik zeg altijd maar: problemen maak je niet, die los je op!’ Eén van die ‘problemen’ ontstond tijdens het storten van de wanden. Vanwege de grote hoeveelheid beton, ontstond tijdens het uitharden veel warmte. ‘En het was ook nog eens de warmste dag van het jaar!’, herinnert Johan zich. ‘Om het risico op scheurvorming te voorkomen, hebben we gezamenlijk dag en nacht de kist gekoeld met water.’ Het is tekenend voor de betrokkenheid bij het project en voor het vertrouwen in elkaar. ‘Opdrachtgever, leveranciers, collega’s, onderaannemers… Iedereen stond voor elkaar klaar. Wegkijken was er niet bij.’

Compliment

Het oogt bijna futuristisch. Pallets met flessen KETEL 1 en Ketel One komen volautomatisch via de liften in het imposante atrium naar beneden. Transportbanden gaan af en aan met lege flessen, volle pallets met gedistilleerde producten, verpakkingsmateriaal en andere benodigdheden. ‘Dat is een bijkomend voordeel van de tunnel’ weet Johan. ‘Wanneer het gedistilleerd de distilleerderij verlaat en naar een magazijn moet worden gebracht, heb je te maken met douanehandelingen. De pallets moeten eerst uitgeklaard worden en vervolgens weer ingeklaard. Omdat het logistiek centrum en de distilleerderij hier gekoppeld zijn, vormen ze één geheel en vervalt die tussentijdse douaneverplichting.’ Een groot pluspunt, vindt ook Carel Nolet sr.: ‘Achteraf gezien hadden we de discussie met de gemeente over een eventuele brug nooit hoeven voeren. Deze tunnel is veruit de beste oplossing. En het meest bijzondere vind ik nog dat onze productie tijdens de bouw gewoon door kon draaien. Dat is een groot compliment aan Van Hattum en Blankevoort en alle andere betrokken bedrijven!’

Een project met lef en visie

Niet alleen de betrokken partijen, maar ook de rest van de bouwwereld keek met grote belangstelling naar het bijzondere werk. Niet voor niets werd het project genomineerd voor de eerste Nederlandse Bouwpluim en won het de Schreudersprijs 2007 (bijzondere prestaties voor ondergronds bouwen). Een quote uit het juryrapport: ‘Een project met lef en visie… Het project vormt een overtuigend voorbeeld van de bijdrage die ondergronds bouwen kan leveren aan het oplossen van stedelijke knelpunten.’

Deel dit artikel
Vorig artikel Project
191108 - Martens en van Oord
Rijksmonument krijgt ondergrondse parkeergarage

Meelfabriek ‘De Sleutels’ in Leiden

Volgend artikel Uit de oude doos
grondstation Burum
De basis van het ‘Grote Oor’

De bouw van een grondstation