Maastunnel
1 + Korte fotorapportage
Aankomst van het 2e tunnelstuk op 15 maart 1940. Één richttoren staat nog in het water op het eerste tunnelstuk. Op de voorgrond de fundatie van het roltrapgebouw, geheel omgeven door water.
Af te zinken tunnelelement wordt op zijn plek gepositioneerd. Rechts één van de in aanbouw zijnde ventilatiegebouwen.
Afzinken van een tunnelelement met behulp van vier drijvende bokken.
Bouw landtunnel aan de kant van Parkhaven.
Monteren betonnen dwarsligger, waarvan er twee onder ieder element kwamen te liggen.
2 + Aanleiding voor de bouw
De aanleg van de Nieuwe Waterweg rond 1970 zorgde voor een onstuimige groei van Rotterdam en haar havens. Zeeschepen konden Rotterdam beter bereiken. Maar de stoomschepen rond die tijd werden steeds groter, waardoor de bestaande bruggen rond de oude stadsdriehoek een belemmering werden voor deze scheepvaart. Het gevolg: er kwamen steeds meer nieuwe havens in het westen van de stad, zowel aan de Rechter als aan de Linker Maasoever. Er ontstond een geheel nieuw stadsdeel, het tegenwoordige Rotterdam-Zuid.
Het verkeer van en naar Zuid werd steeds drukker en de bruggen bij de oude stadsdriehoek konden de stroom niet langer verwerken. Al snel werd duidelijk dat er andere oplossingen nodig waren. Tijdelijke noodmaatregelen waren de wagenveerboten en andere ‘Heen en Weer’* stoombootdiensten, maar ondertussen groeide Rotterdam-Zuid gestaag door. Het uitblijven van een definitieve oplossing zou een ramp voor de stad zijn. En dus kwam er een tunnel!
* Als knipoog naar de vroegere veerdiensten prijken er nu op de ventilatiegebouwen aan weerszijden van de Maastunnel de woorden ‘Heen’ en ‘Weer’.
3 + Over de Maastunnel
De Maastunnel is de eerste afzinktunnel in Nederland en is gebouwd door de combinatie ‘N.V. Maastunnel’ waar Van Hattum en Blankevoort onderdeel van uitmaakte.
De bouw ging in 1937 van start en was in 1942 afgerond. Vanwege de Duitse bezetting is de tunnel in 1942 in stilte geopend. Na de bevrijding en na de verwijdering van de door Duitsers in 1944 geplaatste explosieven, is de tunnel alsnog met een groot feest geopend.
De tunnel is inclusief de toeritten 1373 meter lang en bijna 25 meter breed. Het diepste punt ligt 20 meter onder NAP. De complete Maastunnel bestaat uit twee landtunnels, twee ventilatiegebouwen en een afzinktunnel. Het afzinkgedeelte bestaat uit negen tunnel-elementen van 61,35 meter lang en ruim 24,77 meter breed. De tunnel heeft twee aparte tunnelbuizen met ieder twee rijstroken voor autoverkeer. Daarnaast liggen boven elkaar ook nog een fietstunnel en een voetgangerstunnel.
4 + Bouw(locatie) van de Maastunnel
De negen Maastunnel-elementen zijn in delen op verschillende bouwlocaties gemaakt. Het eerste gedeelte – de vloer en wanden – werden gebouwd in een gemeentelijk bouwdok aan de Heysche Haven. Hier konden drie elementen tegelijk worden gemaakt. Om drijfvermogen te creëren werden de uiteinden van de elementen tijdelijk dichtgemaakt. Hierna werden de elementen getransporteerd naar de Waalhaven. Aan een speciaal aangelegde steiger kregen ze een dak en werden ze verder afgebouwd. Tegelijkertijd was de bouw van de volgende 3 elementen in het bouwdok alweer in volle gang.
5 + Ventilatiegebouwen
Aan weerszijden van de rivier bevinden zich de kenmerkende ventilatiegebouwen met elk zestien enorme ventilatoren (acht pers- en acht zuigventilatoren) met ieder een capaciteit tot 70m3 lucht per seconde. Via betonnen ventilatiekanalen onder de rijvloeren zorgen deze ventilatoren voor verse lucht in de tunnel.
Het hoogste punt van de ventilatiegebouwen ligt op ruim 34 meter boven de begane grond, het laagste punt ruim 26 meter daaronder.
Om voor de ventilatiegebouwen geen bouwputten van enorme diepte te hoeven maken, zijn de gebouwen aan de oppervlakte opgebouwd. Deel voor deel werden ze vervolgens in de grond ‘afgezonken’. Deze caissonmethode, waarbij de grond onder gebouwen wordt weggegraven en weggespoeld, wordt door Van Hattum en Blankevoort nog altijd toegepast. Onlangs zijn beide sluishoofden van de Zeesluis IJmuiden hiermee nog afgezonken.
6 + Korte video van het afzinken
Bekijk hieronder de complete film
https://www.youtube.com/watch?v=juqrZfJFsrM
7 + De officiële opening
Dit is Koningin Wilhelmina die met haar gevolg, ter gelegenheid van de officiële opening van de tunnel, voor het eerst door de tunnel rijdt op 22 september 1945.
Een Rotterdams icoon dat al bijna 80 jaar de vertrouwde verbinding vormt tussen Noord en Zuid. De Maastunnel is de eerste afzinktunnel in Nederland en werd gebouwd door combinatie N.V. Maastunnel waar Van Hattum en Blankevoort onderdeel van uitmaakte.
