Wereldrecord op zuigpalen
In het rijtje met indrukwekkende innovaties en bijzondere technieken mogen de zuigankers van SPT (Suction Pile Technology) Offshore niet ontbreken. De voormalige dochtermaatschappij van Van Hattum en Blankevoort schreef in 2010 geschiedenis met een imposant project. Een terugblik.
2010
Een wereldrecord midden op zee. SPT Offshore installeerde in een recordtijd een offshore platform in het hart van de Noordzee. Het kostte anderhalf jaar aan ontwerp-, voorbereidings- en bouwtijd en slechts twee dagen en vier uur aan offshore installatie. Een project dat niet zou misstaan in Extreme Engineering of MegaStructures van Discovery Channel. Negenduizend ton aan staal met de afmetingen van een flatgebouw: een compleet gasproductieplatform inclusief zuigpalen en draagconstructie.
De elementen doen van zich spreken. Als een papieren bootje tilt de onstuimige zee de ponton van vele duizenden kilo’s op. Het geknars en gebeuk tegen de robuuste stalen constructie van het gasproductieplatform gaan door merg en been. Strakke gezichten kijken gespannen toe. Maar dan gebeurt het. Heel langzaam trekken kabelbundels het enorme platform verder langs de palen omhoog. De ponton komt vrij en vaart tussen ‘de benen’ van het platform vandaan. De spanning bij de mannen ebt weg en maakt plaats voor een gevoel van opluchting en trots. Het commentaar van de cameraman is veel-zeggend: ‘Sterk spul, hè, die Fisherman’s Friend?’ In het kantoor van Mark Riemers kijken we naar opnames van de installatie. ‘Ik heb het filmpje al een paar keer gezien’, zegt de algemeen directeur van Suction Pile Technology (SPT Offshore), ‘Maar het blijft indrukwekkend. Een uniek project.’
‘Omgekeerde emmer’
Niet alleen het project, maar ook de core business van SPT Offshore is bijzonder. Het voormalige dochterbedrijf van Van Hattum en Blankevoort is gespecialiseerd in alles wat met ‘zuigpalen’ te maken heeft. ‘Een zuigpaal is eigenlijk een soort omgekeerde emmer, alleen dan met een veel grotere diameter’, verduidelijkt Riemers. ‘We laten de palen zakken tot op de zeebodem en pompen vervolgens het water eruit. Door het grote drukverschil ‘zuigen’ de palen zich de bodem in.’ Na het ontkoppelen van de pomp verdwijnt het drukverschil en blijven de palen op wrijving in de bodem staan. Met toepassing van de zuigpalen bedacht SPT Offshore een concept waarmee ze een platform zonder tussenkomst van zware offshore kraanschepen kunnen installeren; het Self Installing Platform (SIP). Sinds 1998 heeft het bedrijf er een aantal patenten voor. Dit project is een voorbeeld van een SIP. Opdrachtgever is Centrica. Een groot internationaal energiebedrijf gevestigd in Engeland. Heerema Vlissingen is de hoofdaannemer en bouwde het vierduizend ton wegende bovendek en de poten. SPT Offshore leverde de vier immense zuigpalen van 15 meter doorsnee en 13 meter diep. VSF fabriceerde deze joekels van 410 ton per stuk samen met MERCON uit Gorinchem. In Vlissingen werden de zuigpalen onder de poten gemonteerd, alle onderdelen samengevoegd en op een ponton geladen.
‘Golfslagbad’
De opdracht voor SPT Offshore beperkte zich niet ‘alleen’ tot de levering van de zuigpalen. Het bedrijf kreeg ook de verantwoording over het transport en de offshore installatie van het gehele platform. Een belangrijk onderdeel was de zogenaamde ‘zeevasting’; het tijdelijk borgen van de palen aan het bovendek en de ponton met enorme stalen balken en hulpconstructies. Riemers: ‘De poten hangen onder water, dus je kunt je voorstellen dat er bij het transport over open zee enorme krachten op komen te staan. Zeker bij een golfslag van zes, zeven meter.’ SPT Offshore berekende met speciale software alle mogelijke krachten en paste de constructie hierop aan. Bovendien testten de medewerkers bij MARIN, het maritiem onderzoeks-instituut in Wageningen, uitvoerig met een schaalmodel. Ze bootsten bijvoorbeeld de golfslag na en berekenden de gevolgen voor de constructie.
Vanuit Vlissingen begon de uitdagende tocht naar het uiterste puntje van de Nederlandse Noordzee. Op de plaats van bestemming lieten de medewerkers de poten zakken en stelden de zuigpalen in werking. Vervolgens werd het platformdek aan zware kabels, zogenaamde strandjacks, langs de palen omhoog gehesen en op de juiste plaats vastgezet. Missie volbracht in een recordtijd!