Samen met vertrouwen naar de toekomst

Bijzondere uitdagingen en mooie mijlpalen… We zijn trots op onze erelijst van projecten. Tegelijkertijd beseffen we maar al te goed: zonder onze trouwe relaties waren we nooit zo ver gekomen. In ‘Samen Sterk’ gaan we in gesprek met opdrachtgevers, leveranciers of onderaannemers over de samenwerking met Van Hattum en Blankevoort door de jaren heen. En gaan we op zoek naar het antwoord op de vraag: ‘hoe kunnen we die samenwerking verder verbeteren?’ Deze keer ontvangt onze directeur Jeroen Bonekamp oud-Van Hattumer en voormalig topman van Rijkswaterstaat Cees Brandsen.

Nieuwe contractvormen met steeds meer betrokken partijen. Het is één van uitdagingen die Jeroen Bonekamp ziet als het gaat om samenwerken in de bouw. Partijen in de keten weten elkaar steeds beter te vinden, maar er is ook nog veel te verbeteren. Dat vindt ook Cees Brandsen: ‘We gaan de goede kant op, maar het gaat nog te langzaam.’ Cees kent een rijke carrière in de bouw. De laatste twaalf jaar van zijn loopbaan was hij hoofdingenieur-directeur bij Rijkswaterstaat. Daarvoor zat hij aan de andere kant van de tafel bij Van Hattum en Blankevoort en was hij onder andere als adviseur betrokken bij de bouw van de 4 km lange Øresundtunnel in Denemarken. Het geeft hem een uniek perspectief op samenwerking in de bouw.

Dezelfde taal

In het verleden knetterde het nog wel eens tussen opdrachtgever en aannemer. ‘Soms was dat nodig om tot een goed en leerzaam gesprek te komen’, legt Cees uit. ‘Als beide partijen zich terugtrekken in hun rol, schiet niemand daar iets mee op. Echt naar elkaar luisteren opent de verbinding.’ Een wijsheid waar hij later bij Rijkswaterstaat ook veel aan had. ‘Een deel van mijn opdracht bij Rijkswaterstaat was om een betere relatie tussen opdrachtgever, aannemers en ingenieursbureaus te creëren. Dat betekent dat je als opdrachtgever wat minder krampachtig moet vasthouden aan de tendermethode en dat je als aannemer soms wat sneller bereid moet zijn te accepteren dat er ook dingen níet goed zijn gegaan. We moeten wat meer elkaars taal leren spreken. Vooral aan het begin van een project speelt die ‘spraakverwarring’ soms een rol. En een ander opvallend gegeven: mensen die ik zag bij de startbijeenkomst van een project, waren lang niet altijd degenen die het project uiteindelijk gingen doen.’

Meer inzicht
Jeroen knikt instemmend bij de woorden van Cees. Het zijn ook voor Van Hattum en Blankevoort herkenbare situaties. ‘Ik herinner me een groot project waarin we er pas in een laat stadium achter kwamen wat voor de opdrachtgever écht het allerbelangrijkste was. Eigenlijk heel gek dat je het daar niet eerder met elkaar over hebt. Blijkbaar zit iedereen dan soms toch teveel op zijn eigen eilandje.’ Cees heeft daar wel een verklaring voor: ‘Je hebt nu eenmaal te maken met de verschillende culturen van opdrachtgever en aannemer. Ze pakken beide het werk en hun taken anders aan. Per project vormen ze nieuwe relaties die elkaar na één gespreksronde nog niet volledig begrijpen, maar wel geneigd zijn om basis van dat eerste beeld zaken in te vullen…’ Jeroen beaamt dat: ‘Precies. Je begint aan een klus terwijl je misschien nog niet álle details helder hebt en je vooral richt op de eigen opgave. Door die ruis loop je het risico dat je verderop in het traject uit elkaar gaat lopen, met alle uitdagingen van dien.’

Verantwoordelijkheid nemen

De sleutel tot een goede samenwerking ligt voor de hand, vindt Cees: ‘Stimuleer de dialoog. Bij Rijkswaterstaat hechtten we veel waarde aan het uitwisselen van mensen. Onze projectmanagers trokken samen op met de projectmanagers van de aannemer. Zo leerden de betrokken projectmanagers dat het enorm helpt om elkaar te begrijpen wanneer je fouten in contracten of in het ontwerp over en weer bespreekbaar maakt. Al moeten we er wel voor waken dat we bang worden van fouten en doorschieten in nóg meer regels en beschermingsmaatregelen.’ Ook Van Hattum en Blankevoort onderscheidt zich door de dialoog aan te gaan met de opdrachtgever. ‘Dat is jullie kracht’, ervaart Cees. ‘Jullie gaan je verantwoordelijkheid niet uit de weg en nemen initiatief om samen de eventuele problemen op te lossen.’ Jeroen beaamt dit. ‘Wat overal ter wereld geldt, geldt zeker ook voor bouwprojecten: er zijn altijd dingen die niet in één keer goed gaan. Maar in plaats van alleen dáár aandacht aan te besteden, moeten we juist ook onze best practices delen. Als we dat nog beter doen, kijk ik met nóg meer vertrouwen naar de toekomst!’